Còn André Le Nôtre (1613 – 1700) là ai? Ông là một nhà kiến trúc phong cảnh Pháp, là “người làm vườn” chính của vua Louis XIV (Pháp). Ông được giao trách nhiệm thiết kế và xây dựng công viên cho điện Versailles, và tác phẩm của ông được coi là tiêu biểu cho nghệ thuật làm vườn Pháp. Trong ảnh: André Le Nôtre, Carlo Maratta vẽ khoảng 1679 – 1681. Sơn dầu trên canvas, 85.5 x 113
Trong một bài viết của kiến trúc sư Nguyễn Anh Cường : “Đại diện cho thời hoàng kim phong kiến Pháp, vua Louis kiêu hãnh không ưa gì kinh thành Paris đầy biến động. Ngài giao cho người làm vườn hoàng gia André Le Nôtre, họa sĩ Charles le Brun và kiến trúc sư Louis Le Vau nhiệm vụ biến khu đất săn của vua Louis XIII ở ngoại ô phía tây thành một khuôn viên xứng tầm với hoàng gia hùng mạnh nhất châu Âu thời bấy giờ. Trong suốt thời kỳ xây dựng hơn bốn mươi năm, vườn Versailles đã trở thành một minh họa phong phú, một ví dụ điển hình trong suốt nhiều thế kỷ cho quá trình tự hoàn thiện của nghệ thuật làm vườn Pháp.” Trong ảnh: Tranh minh họa lâu đài Versailles 1668
Phạm Phong tổng hợp và dịch
kts. Lê Huy Trang